Ψυχολογία & Αυτογνωσία

Οι απαιτήσεις στη ζωή μας

Κωνσταντίνα Μιχαηλίδη, Ψυχολόγος, CBT, RECBT,
16 Σεπτεμβρίου 2018

Η απαιτητικότητα αποτελεί ένα μεγάλο κεφάλαιο στη ζωή μας. Χωρίς να το καταλαβαίνουμε επηρεάζει τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά μας. Όταν αναφερόμαστε στον όρο απαιτητικότητα εννοούμε τις απαιτήσεις που έχουμε από τους άλλους, από τον εαυτό μας και από την ζωή. Ο Albert Ellis, θεμελιωτής της Λογικοθυμικής Συμπεριφορικής θεραπείας αναφέρθηκε εκτενώς στην έννοια του όρου. Πιο συγκεκριμένα η θεωρία του αναφέρει ότι στον πυρήνα όλων των ανθρώπων βρίσκεται η απαιτητικότητα, η οποία αποτελεί το έναυσμα της αναστάτωσης μας.

Η απαιτητικότητα είναι τα πρέπει μας. Πολλές φορές πιάνουμε τον εαυτό μας να σκέφτεται ότι  πρέπει να  είμαστε πάντα πολύ καλοί σε οτιδήποτε κάνουμε, πρέπει οι άλλοι να μας συμπεριφέρονται πάντα με δίκαιο τρόπο, η ζωή πρέπει να είναι πιο εύκολη για μας. Αυτά και πολλά άλλα είναι πράγματα που λέμε στον εαυτό μας και τις περισσότερες φορές οδηγούμαστε σε αδιέξοδο.. Είναι σαν να προσπαθούμε να ελέγξουμε εκτός από τον εαυτό μας και πολλούς άλλους παράγοντες. Πώς μπορώ να είμαι καλός πάντα σε ότι κάνω; Αν μου δώσουν να κάνω κάτι στη δουλειά μου το οποίο δεν γνωρίζω πως θα μπορέσω να είμαι καλός σε αυτό; Πώς μπορώ να ελέγξω με ποιο τρόπο θα μου συμπεριφερθούν οι άλλοι; Πώς θα κάνω τη ζωή να είναι πιο ευνοϊκή προς εμένα;

I’m a standard Image Caption.
Photograph by Lorem Ipsum via Unsplash

Όλα αυτά τα ερωτήματα μάλλον θα μείνουν αναπάντητα. Αν ξέραμε την απάντηση θα είχαμε κάνει πραγματικότητα όλα όσα απαιτούμε. Έτσι το πρόβλημα ξεκινά όταν δεν έχουμε ακόμα συνειδητοποιήσει ότι δεν περνάνε όλα από το δικό μας χέρι και περιμένουμε εναγωνίως αυτά που απαιτούμε να πραγματοποιηθούν. Είναι αλήθεια πως δεν μπορούμε να πάψουμε να θέλουμε κάποια πράγματα και αυτό είναι απολύτως θεμιτό και υγιές. Ωστόσο υπάρχει απόσταση ανάμεσα στην επιθυμία ή την προτίμηση και στην απαίτηση. Όταν προτιμώ, γνωρίζω μέσα μου ότι μπορεί αυτό που επιθυμώ να μην υλοποιηθεί. Αντιλαμβάνομαι ότι δεν εξαρτάται μόνο από μένα. Για  παράδειγμα αν σκεφτώ ότι θα προτιμούσα ο προϊστάμενος μου να αναγνωρίσει τη δουλειά μου και να μου δώσει προαγωγή αντί να με αφήσει στη θέση που είμαι, τότε αναγνωρίζω ότι πρόκειται για μια προτίμηση μου και δεν είναι αναγκαίο να συμβεί. Αν όμως σκεφτώ ότι ο προϊστάμενος μου πρέπει οπωσδήποτε να αναγνωρίσει τη δουλειά μου και να μου δώσει προαγωγή δεν αφήνω καμία πιθανότητα στο μυαλό μου ότι αυτό μπορεί να μη συμβεί. Μάλιστα είναι σαν να πιστεύω ότι ήδη θα έπρεπε να έχει συμβεί.

“Υπάρχουν διέξοδοι και μάλιστα πολλές, αν και δεν είναι πάντα εύκολες ούτε άμεσες.”

“Πρέπει να βγει κανείς από εκεί που μπήκε”

– Χόρχε Μπουκάι (από το βιβλίο του Από την Αυτοεκτίμηση στον Εγωισμό) 

Σε αυτή την περίπτωση αναστατώνουμε συναισθηματικά τον εαυτό μας και ως επί το πλείστον γεμίζουμε με θυμό. Το αποτέλεσμα του θυμού μας είναι μάλλον να συμπεριφερόμαστε επιθετικά στη δουλειά μη μπορώντας να καταλάβουμε γιατί δεν γίνεται αυτό που απαιτούμε. Μπορεί να αποτελεί γεγονός ότι έχουμε κάνει πολύ καλή δουλειά και να το αξίζουμε, όμως αν εξαρτιόταν από μας η προαγωγή θα την είχαμε ήδη κάνει. Αυτό είναι μόνο ένα παράδειγμα του πώς μας επηρεάζει η απαιτητικότητα στη ζωή μας.

Άνθρωποι που έχουν συχνά πολλές απαιτήσεις, δυσκολεύονται να συναναστραφούν  με τους άλλους γιατί δεν μπορούν να δεχτούν ότι τα αυτά που περιμένουν δεν γίνονται. Έτσι γεμίζουν με αρνητικά συναισθήματα τα οποία τους αναστατώνουν και καταλήγουν συνήθως να τσακώνονται.

I’m a standard Image Caption.
Photograph by Lorem Ipsum via Unsplash

 Σκεφτείτε για ένα λεπτό πως θα άλλαζε η ζωή μας αν αλλάζαμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε. Αν αντί να απαιτούμε μαθαίναμε να προτιμάμε. Αν αντί να σκεφτόμαστε ότι ο προϊστάμενος πρέπει οπωσδήποτε να αναγνωρίσει τη δουλειά μας και να μας δώσει προαγωγή, σκεφτόμασταν ότι προτιμάμε να αναγνωρίσει τη δουλειά μας και να μας δώσει προαγωγή αλλά ξέρουμε ότι αυτό δεν σημαίνει ότι οπωσδήποτε θα συμβεί. Εξάλλου αν αυτό ήταν αλήθεια τότε όλα όσα απαιτούσαμε θα είχαν πραγματοποιηθεί.

Το κίνητρο για να κάνουμε την αλλαγή δεν είναι τίποτα άλλο από το να νιώθουμε καλύτερα και να μπορούμε να αποδεχόμαστε τους άλλους και τη ζωή έτσι όπως πραγματικά είναι. Το να προσπαθούμε να αλλάξουμε κάτι έξω από μας, μας φέρνει σε αδιέξοδο γιατί χρειάζεται και η άλλη πλευρά να θέλει να αλλάξει.

Αν υπάρχει κάποιος που μπορούμε να ελέγξουμε αυτός είναι μόνο ο εαυτός μας..

Θέλετε να λαμβάνετε νέα άρθρα ψυχολογίας?

Κάντε εγγραφή με το e-mail σας στο Newsletter μας.