Αποδοχή – Μέρος Πρώτο – Αποδοχή του Εαυτού

Στη ζωή μας άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο παλευουμε να αποκτήσουμε την αποδοχή  των σημαντικών για εμας ανθρώπων και όχι μόνο! Ετσι  μπαινουμε σε μια αέναη διαδικασία προσπαθώντας συνεχώς να αποδείξουμε ποσο αξιζουμε σαν ανθρωποι, ποσο καλά κάνουμε τη δουλεια μας, ποσο πετυχημένοι είμαστε και ούτω καθεξής.. Στόχος μας είναι συνήθως να αποφύγουμε την απόρριψη και να νιώθουμε αποδεκτά μέλη της κάθε ομάδας που ανηκουμε.

Όλη αυτή προσπάθεια απαιτεί μεγάλα ψυχικά αποθέματα εκ μέρους μας και πολλές φορές καταλήγουμε να νιώθουμε ψυχολογικά κουρασμένοι και καταπιεσμένοι αφού δεν αφήνουμε τον εαυτό μας ελεύθερο. Ο Albert  Ellis, θεμελιωτής της Λογικοθυμικής Συμπεριφορικής Θεραπείας μίλησε από φιλοσοφική σκοπια για την έννοια της αποδοχής. Μάλιστα η θεραπεία του είχε ως στοχο όχι μονο την ανακούφιση συμπτωμάτων αλλά τη φιλοσοφική αλλαγή στη ζωή του ατόμου που στοχεύει στην ανευ όρων αποδοχή των τομεων που αναφεραμε παραπανω.

Η άνευ όρων αποδοχή του εαυτού μας προϋποθέτει να είμαστε έτοιμοι να αφήσουμε τις ταμπέλες που κουβαλάμε για τον εαυτό μας. Έχουμε μάθει μέσα στην κοινωνία που ζούμε να χαρακτηρίζουμε τον εαυτό μας ως καλό ή κακό, ως άξιο ή ανάξιο και όλο αυτό να  πιστεύουμε ότι μας καθορίζει. Στην πραγματικότητα ποιος μπορεί να πει αν είναι καλός ή κακός; Άξιος ή ανάξιος; Λέγοντας στον εαυτό μας ότι είμαστε καλοί είναι σαν εννοούμε ότι όλες τις στιγμές της ζωής μας είμαστε καλοί. Αν όντως ήταν έτσι μάλλον θα στερούμασταν αρνητικών χαρακτηριστικών στην προσωπικότητα μας. Αν λέμε στον εαυτό μας ότι είμαστε ανάξιοι είναι σαν να εννοούμε ότι σε όλους τους τομείς της ζωής μας από την ώρα που γεννηθήκαμε μέχρι σήμερα δεν αξίζουμε σε τίποτα. Πόσο λογικό μπορεί να είναι κάτι τέτοιο; Αν το σκεφτείτε για λίγα λεπτά θα καταλάβετε ότι στην πραγματικότητα έχουμε μπει στην παγίδα της γενίκευσης και της ανάγκης να κατηγοριοποιούμε τον εαυτό μας με βάση κάποια μεμονωμένα χαρακτηριστικά μας. Αυτό όμως κάθε άλλο παρά ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Ο άνθρωπος είναι ένα πολύπλοκο ον με θετικά, αρνητικά και ουδέτερα χαρακτηριστικά. Φανταστείτε ότι παίρνετε ένα χαρτί κι ένα μολύβι και ξεκινάτε να γράφετε ονομαστικά τα χαρακτηριστικά σας. Σίγουρα θα δημιουργηθεί μια λίστα με κάποια θετικά και κάποια αρνητικά χαρακτηριστικά. Πώς μπορείτε να διαλέξετε ένα από όλα αυτά και να πείτε αυτό είμαι; Θα ηταν παράλογο κατι τέτοιο. Κι αυτό γιατι είστε όλα αυτά μαζί!

“Είμαι αυτός που είμαι

Δεν είμαι αυτό που θα ήθελα.

Δεν είμαι αυτό που θα ήθελαν οι άλλοι να είμαι”

– Χόρχε Μπουκάι 

Επομένως η άνευ όρων αποδοχή του εαυτού μας συνιστάται στο να μην κρίνουμε επιλεκτικά τον εαυτό μας με βάση κάποια μεμονωμένα χαρακτηριστικά μας κάθε φορά. Ο στόχος είναι να μπορέσουμε να αποδεχτούμε την προσωπικότητα μας με όλα αυτά που την συνθέτουν. Τοτε θα μπορουμε να δούμε  πιο ξεκάθαρα πλεον ποιες συμπεριφορές μας δεν μας αρέσουν και δεν τις εγκρινουμε ώστε να μπορέσουμε αν θέλουμε να τις βελτιωσουμε. Είναι απολύτως αποδεκτό να μην μας αρέσουν όλα πάνω μας όταν όμως δεν τα μετράμε με όρους αξίας. Για παράδειγμα αφού με χώρισε σημαίνει ότι δεν αξιζω και κανένας άλλος δεν θα με αγαπήσει. Αντίθετα θα ηταν πολύ πιο λογικό να πει κάποιος ότι οι χωρισμοι είναι μεσα στη ζωή, μπορεί να εκανα κάποια λάθη αλλά αυτό σε καμία περίπτωση δεν με καθιστά  ανάξιο αγάπης. Αν ηταν όντως έτσι τοτε όσοι χώριζαν θα έμεναν για παντα μόνοι τους.

Οι άνθρωποι έχουν την εγγενή τάση να κάνουν παράλογες σκέψεις. Για την ακρίβεια έχουν και λογικές και παράλογες. Στόχος της θεραπείας είναι να εκπαιδεύσει τον άνθρωπο να μπορεί να κάνει λογικό έλεγχο των παράλογων  πεποιθήσεων του με ρεαλιστικά επιχειρήματα ώστε να μπορεί στην συνέχεια να τις αντικαθιστά με πιο λογικές πεποιθήσεις. Αποτέλεσμα όλης αυτής της προσπάθειας θα είναι ο άνθρωπος να δημιουργεί μικρότερη συναισθηματική αναστάτωση στον εαυτό του και άρα όντας πιο ήρεμος να αποκτήσει μεγαλύτερη επαφή με τον εαυτό του και τις ανάγκες του.

“Είμαι αυτος που είμαι

Δεν ειμαι αυτό που θα ηθελα.

Δεν ειμαι αυτό που θα ηθελαν οι αλλοι να είμαι”.

-Χορχε Μπουκαι´